Vincent van Gogh citaten

Op deze pagina vind je beroemde citaten van Vincent van Gogh. Prachtige inspirerende quotes die veel vertellen over de man achter de schilderijen.

Maar schreef Van Gogh deze bekende citaten in zijn brieven wel letterlijk zo? En in welke context?



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, 8 September 1888:

"Wel, tot grote vreugde van de huisbaas, de postbode die ik al geschilderd heb, de nachtelijke bezoekers en mijzelf, bleef ik 3 nachten op om te schilderen, waarna ik overdag naar bed ging. Het lijkt me vaak dat de nacht veel levendiger en kleurrijker is dan de dag. Wat betreft het terugverdienen van het geld dat aan de huisbaas betaald is door mijn schilderij, daar maak ik geen punt van, omdat het schilderij een van de lelijkste is die ik gemaakt heb. Het is het equivalent, hoewel anders, van de aardappeleters."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let676/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, rond 23 April 1882:

"Breng hun dat aan ’t verstand want dat weten zij niet, zij houden mij voor ongevoelig en onverschillig. En zoodoende zult gij mij veel dienst doen en ik geloof dat alles zoo geschikt kan worden. Ik wou dat zij mij maar namen zoo als ik ben. Mauve is voor mij goed geweest en heeft mij flink en krachtig geholpen maar – – ’t duurde 14 dagen.– Dat is tekort."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let220/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, rond zondag 7 mei 1882:

"Mauve neemt het mij kwalijk dat ik gezegd heb, ik ben artist – ’t welk ik niet terug neem omdat het van zelf spreekt dat dat woord in zich sluit de beteekenis van altijd zoeken zonder ooit volmaakt te vinden. Het is juist het tegenovergestelde van te zeggen “ik weet het al, ik heb het al gevonden. Dat woord beteekent voor zoover ik weet “ik zoek, ik jaag er naar, ik ben er met mijn hart bij”.

https://vangoghletters.org/vg/letters/let224/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Nieuw-Amsterdam, zondag 28 oktober 1883:

"Als iets in U zelf zegt “gij zijt geen schilder” – SCHILDER DAN JUIST kerel, en die stem bedaart ook, maar slechts daardoor."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let400/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, dinsdag 22 januari 1889:

"Je weet dat Jeannin de pioenroos heeft, Quost de stokroos, maar ik heb op een bepaalde manier de zonnebloem. En al met al zal het me plezier doen om de uitwisselingen met Gauguin voort te zetten, ook al kost het me soms veel."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let741/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Cuesmes, tussen ongeveer dinsdag 22 en donderdag 24 juni 1880:

"Zo iemand weet zelf niet altijd wat hij zou kunnen doen, maar hij voelt instinctief: Ik ben ergens goed voor, toch! Ik voel dat ik een bestaansreden heb! Ik weet dat ik een heel ander mens zou kunnen zijn! Waarvoor zou ik dan van nut kunnen zijn, waarvoor zou ik kunnen dienen! Er is iets in mij, dus wat is het! Dat is een heel andere soort nietsnut; je mag me, als je dat wilt, voor zo iemand houden."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let155/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, maandag 14 augustus 1882:

"Ik geloof ook niet dat het me hinderen zou als mijn gezondheid bij tijden eens van streek was. Voor zoover ik kan nagaan zijn het de slechtste schilders niet die nu en dan een week of 14 dagen hebben dat ze niet werken kunnen. Dat heeft wel eens zijn oorzaak dat zij juist diegenen zijn “die hun huid erin leggen”, zoo als Millet zegt. Dat hindert niet en men moet mijns inziens zich niet sparen als het er op aankomt, is het dat men een tijdje uitgeput is, dat komt weer teregt en men heeft gewonnen dat men zijn studies binnen heeft net als de boer zijn koren of hooi."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let257/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, woensdag 3 januari 1883:

"Met veel werken, kerel, hoop ik nog eens wat goeds te maken. Ik heb het nog niet maar ik jaag er naar en vecht er om, ik wou iets ernstigs, iets frisch – iets waar ziel in mogt wezen! Vooruit, vooruit."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let298/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Nuenen, donderdag 2 oktober 1884:

"Gewoon een manier om jezelf te verdoven," mompelde de ander. 'Ach, nou ja! Ik geef de voorkeur aan mezelf verdoven. Sterven om het sterven — ik sterf liever van passie dan van verveling!'"

Een beroemde quote van Van Gogh? Nou... nee, Vincent van Gogh citeerde hier eigenlijk Octave Mouret."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let464/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, dinsdag 18 september 1888:

"Je bent goed voor schilders, en wees ervan verzekerd dat hoe meer ik erover nadenk, hoe meer ik voel dat er niets oprechter artistiek is dan van mensen te houden."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let682/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, woensdag 26 juli 1882:

"Maar nog eens, ieder die met liefde werkt en met intelligentie heeft juist in de opregtheid van zijn liefde voor de natuur & de kunst een soort pantser tegen de opinie van de menschen."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let251/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, rond dinsdag 16 mei 1882:

"De visschers weten dat de zee gevaarlijk is en de storm geducht maar hebben nooit kunnen inzien dat de gevaren redenen waren om op ’t strand te blijven kuijeren. Die wijsheid laten ze over voor wie er trek in heeft. Komt de storm – daalt de nacht – wat is erger, het gevaar of de vrees van het gevaar. Dan maar de werkelijkheid, ’t gevaar zelf."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let228/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Londen, begin januari 1874:

"Blijf maar altijd veel wandelen & veel van de natuur houden, want dat is de ware manier om de kunst meer & meer te leeren begrijpen.─ De schilders begrijpen de natuur & hebben ze lief, & leeren ons zien."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let017/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, rond vrijdag 21 juli 1882:

"Al is het dat ik dikwijls in de beroerdigheid zit toch is er binnen in mij een kalme, reine harmonie en muziek. In het armste huisje, in het smerigste hoekje zie ik schilderijen of teekeningen. En als met onweerstaanbaren aandrang gaat mijn geest die rigting uit."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let249/letter.html



Vincent van Gogh aan Horace Mann Livens, Parijs, september of oktober 1886:

"Iedereen die elders een solide positie heeft, laat hem blijven waar hij is, maar voor avonturiers zoals ikzelf denk ik dat zij niets verliezen door meer risico te nemen. Vooral omdat ik in mijn geval geen avonturier ben uit keuze, maar door het lot en me nergens zozeer een vreemdeling voel als in mijn eigen familie en land."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let569/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, dinsdag 21 of woensdag 22 augustus 1888:

"Dus de laatste is licht op licht, en zal, hoop ik, de beste worden. Waarschijnlijk stop ik daar niet. In de hoop om met Gauguin in een eigen atelier te leven, zou ik graag een decoratie maken voor het atelier. Niets anders dan grote zonnebloemen."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let666/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, zaterdag 9 september 1882:

"Ik heb eene menigte schetsen van Engelsche artisten uit Ierland – mij dunkt die buurt waarover ik U schrijf moet veel van een iersche stad hebben. Ik doe al mijn best er kracht achter te zetten want ik verlang er zoo sterk naar mooie dingen te maken.– Maar mooie dingen kosten moeite – en teleurstelling en volhouden."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let261/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, zondag 22 oktober 1882:

"Want het groote geschiedt niet bij impulsie alleen en is een aaneenschakeling van kleine dingen die tot elkaar gebragt zijn."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let274/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, zaterdag 26 mei 1888:

"Wat altijd dringend is, is tekenen, en of dat nu direct met een penseel gebeurt, of met iets anders zoals een pen, je doet nooit genoeg. Ik probeer nu de essentie van dingen te overdrijven en opzettelijk het alledaagse vaag te laten."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let613/letter.html



Vincent van Gogh aan Emile Bernard, Arles, rond dinsdag 21 augustus 1888:

"Hoe graag zou ik deze dagen in Pont-Aven doorbrengen, maar goed, ik troost mezelf door de zonnebloemen opnieuw te overdenken."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let665/letter.html



Vincent van Gogh aan Anthon van Rappard, Etten, woensdag 2 november 1881:

"Dat de bewustheid van mijn eigen feilbaarheid mij voor veel fouten bewaren zal neemt niet weg dat ik toch zeker nog erg veel fouten begaan zal. Maar als we vallen staan we weer op!"

https://vangoghletters.org/vg/letters/let178/letter.html

Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, vrijdag 4 mei 1888:

"Wat mij betreft, ik zal werken, en hier en daar zal een deel van mijn werk blijven bestaan — maar wat Claude Monet is in het landschap, datzelfde in figuurschilderkunst — wie gaat dat doen? Toch voel je net als ik dat het in de lucht hangt. Rodin? Rodin werkt niet met kleur — hij is het niet. Maar de schilder van de toekomst is een kleurenspecialist zoals er nog niet eerder is geweest."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let604/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Londen, begin januari 1874:

"Mij gaat het hier goed, ik heb een heerlijk te huis & het is mij een groot genot Londen & de Engelsche levensmanier & de Engelschen zelf te bekijken, & dan heb ik de natuur & de kunst & de poesie, & als dat nog niet genoeg is, wat zal dan genoeg zijn."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let017/letter.html



Vincent van Gogh aan Willemien van Gogh, Parijs, eind oktober 1887:

"En met goeden wil zoekende in de boeken waarvan gezegd wordt dat zij licht zijn in de duisternis, vinden we met den besten wil van de wereld al heel bitter weinig zekers en om ons persoonlijk te troosten niet altijd satisfactie. En de ziekten waaraan wij beschaafde lui ’t meest laboreeren zijn melancolie en pessimisme."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let574/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Antwerpen, zondag 14 februari 1886:

"En in den omgang met vrouwen leert men zoo veel voor de kunst juist. Jammer dat men met ’t geen men gaandeweg leert niet gaandeweg jong blijft. Maar ware dat zoo, zou het leven te mooi zijn."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let562/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Nuenen, rond maandag 26 januari 1885:

"Als ik later mooier werk maak zal ik toch niet anders werken dan nu, ik bedoel het zal den zelfden appel zijn doch rijper – ik zal zelf niet omdraaien in wat ik van ’t begin af heb gedacht.– En dit is de reden waarom ik van mijn kant zeg, indien ik nu niet deug, deug ik later ook niet – maar indien later dan ook nu. Want koren is koren al lijkt het voor stedelingen op gras in ’t begin – en ook omgekeerd."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let480/letter.html



Vincent van Gogh aan Paul Gauguin, Arles, maandag 21 januari 1889:

"En ik geloof dat, als men dit doek precies zoals het is in een boot zou plaatsen, zelfs in die van IJslandse vissers, er sommigen zouden zijn die het wiegelied erin voelen. Ah! mijn dierbare vriend, om van schilderkunst te maken wat de muziek van Berlioz en Wagner vóór ons is geweest... een troostende kunst voor gekwelde harten! Er zijn er nog maar weinig die het voelen zoals jij en ik!!!"

https://vangoghletters.org/vg/letters/let739/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Cuesmes, tussen ongeveer maandag 11 en donderdag 14 augustus 1879:

"Evenzeer als ieder ander heb ik behoefte aan betrekkingen van vriendschap of genegenheid of vertrouwelijken omgang en ben niet als een straatpomp of lantaarnpaal hetzij uit steen of ook uit ijzer vervaardigd, alzoo dat ik er buiten zou kunnen zonder, even als een meest beschaafd en hoogst fatsoenlijk ander man, een ledig te ontwaren en gemis te gevoelen ─ en zeg U deze dingen om U te doen weten hoezeer Gij mij hebt beweldadigd door Uw bezoek."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let154/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, rond vrijdag 21 juli 1882:

"Wat ben ik in ’t oog van de meesten – een nulliteit of een zonderling of een onaangenaam mensch – iemand die in de maatschappij geen positie heeft of hebben zal, enfin wat minder dan de minsten. Goed – gesteld dat alles ware precies zoo, dan zou ik door mijn werk eens willen toonen wat er zit in ’t hart van zoo’n zonderling, van zoo’n niemand."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let249/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, tussen ongeveer woensdag 13 en maandag 18 december 1882:

"En dus, tegenover een gevoel van gedruktheid staat dat het een heerlijk ding is te werken aan iets dat interessanter wordt hoe meer men er inkomt."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let294/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, maandag 9 of dinsdag 10 juli 1888:

"In het leven van een schilder is de dood misschien niet het moeilijkste. Voor mezelf verklaar ik dat ik er niets over weet. Maar de aanblik van de sterren doet me altijd dromen op een eenvoudige manier, net zoals de zwarte stippen op de kaart, die steden en dorpen voorstellen, me doen dromen."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let638/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Londen, begin januari 1874:

"Wat zou ik graag nog eens met je over kunst spreken, maar nu moeten we er elkaar maar dikwijls over schrijven; vindt maar mooi zooveel je kunt, de meesten vinden niet genoeg mooi."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let017/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, zondag 18 maart 1883:

"Het zal U misschien wel zijn als of de zon mooier scheen en alle dingen weer een nieuw charme gekregen hadden. Althans ik geloof dit het gevolg eener ernstige liefde steeds is en dat is een heerlijk ding. En ik geloof zij het mis hebben die meenen men dan niet helder denkt, want men denkt dan juist zeer helder en doet meer dan anders. En liefde is iets eeuwigs, het verandert wel van aspect maar niet in den grond."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let330/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, donderdag 23 of vrijdag 24 augustus 1888:

"Zolang we de weg bereiden voor rijkere levens voor de schilders die in onze voetsporen zullen treden, zou dat al iets zijn."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let668/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, maandag 9 of dinsdag 10 juli 1888:

"Net zoals we de trein nemen om naar Tarascon of Rouen te gaan, nemen we de dood om naar een ster te gaan. Wat zeker waar is in dit argument, is dat we terwijl we leven niet naar een ster kunnen gaan, net zo min als we, eenmaal dood, de trein zouden kunnen nemen. Dus het lijkt me niet onmogelijk dat cholera, de steen, tuberculose en kanker hemelse vervoermiddelen zijn, net zoals stoomschepen, omnibussen en de spoorweg aardse vervoermiddelen zijn."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let638/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Den Haag, donderdag 29 december 1881:

"Ik wil het niet als een ongeluk beschouwen dat het zoo geloopen is, integendeel, ondanks allerlei emotie voel ik toch een zekere kalmte. There is safety in the midst of danger. Wat zou het leven zijn als we niet wat durfden aanpakken."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let194/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, 8 september 1888:

"Ik maak er geen punt van, want het schilderij is een van de lelijkste die ik gemaakt heb. Het is het equivalent, hoewel anders, van de aardappeleters. Ik heb geprobeerd de verschrikkelijke menselijke hartstochten uit te drukken met het rood en het groen."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let676/letter.html



Vincent van Gogh aan Anna van Gogh en Willemien van Gogh, Auvers-sur-Oise, tussen ongeveer donderdag 10 en maandag 14 juli 1890:

"Maar juist voor de gezondheid zooals ge zegt – is het erg noodig in den tuin te werken en de bloemen te zien groeijen."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let899/letter.html



Vincent van Gogh aan Theo van Gogh, Arles, dinsdag 25 september 1888:

"Ik heb soms een verschrikkelijke helderheid van geest, wanneer de natuur tegenwoordig zo mooi is, en dan ben ik me niet langer bewust van mezelf en komt het schilderij tot mij als in een droom."

https://vangoghletters.org/vg/letters/let687/letter.html

Van Goghs brieven

Vincent van Gogh staat in de eerste plaats bekend om zijn schilderijen die in de grootste musea over de hele wereld te zien zijn. Door zijn brieven te lezen zul je zijn schilderijen waarschijnlijk nog beter begrijpen en waarderen.

De beroemde citaten van Vincent van Gogh vormen een toegankelijke manier om kennis te maken met zijn brieven. Laat je meeslepen in zijn bijzondere leven.

Credits

De originele brieven van Vincent van Gogh worden bewaard en toegankelijk gemaakt dankzij het Van Gogh Museum in samenwerking met het Huygens Instituut voor de Geschiedenis van Nederland. De volledige collectie, inclusief vertalingen en annotaties, is te bekijken op vangoghletters.org.

Wij danken het Van Gogh Museum voor hun toewijding aan het behoud en de verspreiding van Vincent van Goghs correspondentie, waarmee zij waardevolle inzichten bieden in zijn leven, gedachten en artistieke reis.

Een geschilderde Van Gogh replica aan je muur.

Kom je een schilderij tegen dat extra betekenis heeft gekregen door erover te lezen in de brieven van Van Gogh? Wij willen het graag voor je naschilderen met dezelfde passie die Van Gogh had voor het creëren van zijn meesterwerken.

Treed in Van Goghs voetsporen

Wanneer je de echte locaties bezoekt die Van Gogh heeft geschilderd, ontdek je meer over deze bijzondere persoon. Welke emoties riepen Van Goghs omgevingen bij hem op, die hij zo prachtig in zijn kunst wist uit te drukken?

13 mei 2022: Treed in Van Goghs voetsporen in Zuid-Frankrijk
11 juli 2022: Treed in Van Goghs voetsporen in Nuenen
31 juli 2023: Treed in Van Goghs voetsporen in Auvers-sûr-Oise
28 december 2023: Treed in Van Goghs voetsporen in Drenthe
21 november 2024: Treed in Van Goghs voetsporen in de Borinage